Bạn có phải là người hướng ngoại, đam mê giao tiếp, thích kết nối và có khả năng kể những câu chuyện truyền cảm hứng? Bạn đang đứng trước ngưỡng cửa đại học và băn khoăn không biết học quan hệ công chúng ra làm gì? Nếu câu trả lời là “có”, thì bài viết này chính là tấm bản đồ chi tiết mà Dtec dành riêng cho bạn.
Ngành Quan hệ công chúng (Public Relations – PR) thường bị khoác lên nhiều lớp áo mỹ miều nhưng cũng đầy mơ hồ, khiến không ít bạn trẻ nhầm lẫn với tổ chức sự kiện hay marketing. Thực tế, đây là một lĩnh vực rộng lớn, đầy thử thách nhưng cũng vô cùng hấp dẫn với lộ trình sự nghiệp rõ ràng và mức thu nhập đáng mơ ước.
Hãy cùng các chuyên gia hướng nghiệp của Dtec giải mã toàn bộ thắc mắc về ngành học thời thượng này, từ bản chất công việc, các vị trí “vàng” trong ngành, mức lương thực tế cho đến những tố chất cần có để bạn tỏa sáng.
Ngành Quan Hệ Công Chúng (PR) là gì? Hiểu đúng để định hướng đúng
Trước khi trả lời câu hỏi “học quan hệ công chúng ra làm gì”, điều cốt lõi là bạn phải hiểu đúng bản chất của ngành. PR không chỉ đơn thuần là các hoạt động bề nổi như họp báo hay sự kiện hoành tráng.
Định nghĩa cốt lõi của Quan hệ công chúng
Theo Hiệp hội Quan hệ công chúng Hoa Kỳ (PRSA), “Quan hệ công chúng là một quá trình giao tiếp chiến lược nhằm xây dựng mối quan hệ cùng có lợi giữa một tổ chức và các nhóm công chúng của nó.”
Nói một cách dễ hiểu, người làm PR chính là “đại sứ thương hiệu”, là cầu nối vững chắc giữa một tổ chức (doanh nghiệp, cơ quan chính phủ, tổ chức phi lợi nhuận…) với các đối tượng công chúng quan trọng của họ (khách hàng, nhân viên, nhà đầu tư, chính phủ, cộng đồng, báo chí…). Mục tiêu cuối cùng là xây dựng, duy trì và bảo vệ uy tín, hình ảnh tích cực cho tổ chức đó.
Phân biệt Quan hệ công chúng với Marketing và Quảng cáo
Đây là điểm mà rất nhiều sinh viên còn mơ hồ. Việc phân biệt rõ ràng sẽ giúp bạn định vị con đường sự nghiệp chính xác hơn.
| Tiêu chí | Quan hệ công chúng (PR) | Marketing | Quảng cáo (Advertising) |
|---|---|---|---|
| Mục tiêu chính | Xây dựng uy tín, niềm tin, mối quan hệ tốt đẹp. | Thúc đẩy doanh số, bán sản phẩm/dịch vụ. | Tăng nhận diện thương hiệu, thuyết phục mua hàng. |
| Đối tượng | Đa dạng: báo chí, nhân viên, chính phủ, nhà đầu tư, cộng đồng… | Chủ yếu là khách hàng tiềm năng và khách hàng hiện tại. | Khách hàng mục tiêu. |
| Công cụ | Thông cáo báo chí, bài viết PR, sự kiện, truyền thông nội bộ, quản lý khủng hoảng… | Nghiên cứu thị trường, 4P (Product, Price, Place, Promotion), SEO, email marketing… | TVC, bài đăng trả phí trên mạng xã hội, banner, print-ad… |
| Chi phí | Chi phí gián tiếp (earned media – truyền thông lan truyền), được xem là đáng tin cậy hơn. | Chi phí trực tiếp để triển khai các chiến dịch. | Chi phí trực tiếp (paid media – truyền thông trả phí) để mua không gian/thời gian quảng cáo. |
Tóm lại, nếu Quảng cáo nói “Hãy mua tôi đi!”, Marketing nói “Đây là lý do bạn nên mua tôi”, thì PR sẽ làm cho người khác (báo chí, chuyên gia…) phải thốt lên rằng “Bạn nên mua sản phẩm/tin tưởng tổ chức này”.
Học Quan Hệ Công Chúng ra làm gì? 7 Vị trí “Vàng” và Lộ trình thăng tiến
Đây chính là phần quan trọng nhất mà bạn đang tìm kiếm. Tấm bằng Cử nhân Quan hệ công chúng mở ra vô số cánh cửa nghề nghiệp năng động. Dưới đây là những vị trí phổ biến và hấp dẫn nhất hiện nay.
1. Chuyên viên PR (PR Specialist/Executive)
Đây là vị trí khởi đầu phổ biến nhất. Công việc của một Chuyên viên PR rất đa dạng, bao gồm:
- Soạn thảo thông cáo báo chí, bài viết PR, nội dung cho website/mạng xã hội.
- Xây dựng và duy trì mối quan hệ tốt đẹp với các nhà báo, phóng viên.
- Theo dõi và phân tích thông tin về thương hiệu trên các phương tiện truyền thông.
- Lên kế hoạch và thực thi các chiến dịch PR nhỏ.
2. Chuyên viên Tổ chức sự kiện (Event Planner/Coordinator)
Nếu bạn yêu thích sự sôi động và có khả năng quản lý chi tiết, đây là vị trí dành cho bạn. Bạn sẽ chịu trách nhiệm toàn bộ vòng đời của một sự kiện, từ lên ý tưởng, lập ngân sách, tìm địa điểm, làm việc với các nhà cung cấp, truyền thông cho sự kiện đến điều phối và xử lý các vấn đề phát sinh trong ngày diễn ra.
3. Chuyên viên Truyền thông nội bộ (Internal Communications Specialist)
Doanh nghiệp ngày càng nhận ra tầm quan trọng của việc “giữ chân” nhân tài. Chuyên viên truyền thông nội bộ chính là người xây dựng văn hóa doanh nghiệp, gắn kết nhân viên thông qua các hoạt động như:
- Phát triển các kênh thông tin nội bộ (email newsletter, tạp chí, mạng xã hội nội bộ).
- Tổ chức các sự kiện gắn kết (team building, tiệc cuối năm, các cuộc thi nội bộ).
- Truyền tải tầm nhìn, sứ mệnh và các thay đổi của công ty đến toàn thể nhân viên.
4. Chuyên viên Quan hệ Báo chí/Truyền thông (Media Relations Specialist)
Đây là vị trí đòi hỏi kỹ năng giao tiếp và xây dựng mối quan hệ bậc thầy. Nhiệm vụ chính của bạn là làm việc trực tiếp với giới truyền thông để đảm bảo hình ảnh của tổ chức được xuất hiện một cách tích cực và rộng rãi trên các mặt báo, kênh truyền hình, trang tin điện tử.
5. Chuyên viên Quản lý Khủng hoảng (Crisis Management Specialist)
Trong thời đại số, khủng hoảng truyền thông có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Đây là một lĩnh vực chuyên sâu và đầy thách thức của PR. Bạn sẽ là người “dập lửa”, lên kịch bản ứng phó, soạn thảo thông điệp và tư vấn cho ban lãnh đạo cách xử lý để giảm thiểu thiệt hại về mặt uy tín cho tổ chức.
6. Chuyên viên Sáng tạo Nội dung (Content Creator/Strategist)
PR hiện đại không thể tách rời content. Với kỹ năng viết lách và thấu hiểu công chúng được đào tạo bài bản, cử nhân PR hoàn toàn có thể trở thành một chuyên gia sáng tạo nội dung, sản xuất các bài blog, video, podcast, infographic… thu hút và có giá trị, phục vụ cho mục tiêu truyền thông của thương hiệu.
7. Chuyên viên Quan hệ Chính phủ/Đối ngoại (Government/Public Affairs)
Đây là một hướng đi khác biệt, thường thấy ở các tập đoàn lớn hoặc các tổ chức phi chính phủ. Công việc này tập trung vào việc xây dựng mối quan hệ với các cơ quan chính phủ, nhà lập pháp để vận động chính sách, tạo ra môi trường pháp lý thuận lợi cho hoạt động của tổ chức.
Lộ trình thăng tiến trong ngành PR thường diễn ra như sau: Thực tập sinh (Intern) → Chuyên viên (Executive) → Trưởng nhóm (Team Leader) → Trưởng phòng (Manager) → Giám đốc (Director).
Mức lương ngành Quan hệ công chúng có thực sự hấp dẫn?
Mức lương luôn là yếu tố quan trọng khi lựa chọn nghề nghiệp. Ngành Quan hệ công chúng, với vai trò chiến lược của mình, mang lại mức thu nhập rất cạnh tranh.
Theo tổng hợp từ các báo cáo thị trường của TopCV và VietnamWorks, mức lương ngành PR tại Việt Nam có thể tham khảo như sau:
- Sinh viên mới ra trường/dưới 1 năm kinh nghiệm: 8.000.000 – 12.000.000 VNĐ/tháng.
- 1-3 năm kinh nghiệm (Junior/Executive): 12.000.000 – 20.000.000 VNĐ/tháng.
- 3-5 năm kinh nghiệm (Senior/Team Leader): 20.000.000 – 35.000.000 VNĐ/tháng.
- Cấp quản lý/Giám đốc (Manager/Director): 35.000.000 – 70.000.000 VNĐ/tháng, thậm chí cao hơn tùy thuộc vào quy mô công ty và năng lực cá nhân.
Mức lương này có thể thay đổi tùy thuộc bạn làm việc tại Agency (công ty dịch vụ PR) hay Client (phòng PR/Marketing của các doanh nghiệp).
Tố chất và kỹ năng cần có để thành công với ngành Quan hệ công chúng
Để trả lời câu hỏi “Học quan hệ công chúng ra làm gì và cần gì?”, ngoài kiến thức chuyên môn, bạn cần trau dồi những tố chất và kỹ năng sau để có thể tiến xa trong sự nghiệp.
Kỹ năng cứng (Hard Skills)
- Kỹ năng viết lách xuất sắc: Đây là kỹ năng vua. Bạn phải có khả năng viết đa dạng các thể loại, từ thông cáo báo chí trang trọng, bài phát biểu của lãnh đạo, đến các bài đăng mạng xã hội gần gũi.
- Kỹ năng nghiên cứu và phân tích: Khả năng tìm kiếm thông tin, phân tích đối thủ, đánh giá hiệu quả chiến dịch là vô cùng quan trọng.
- Kỹ năng lập kế hoạch chiến lược: Một chiến dịch PR thành công luôn bắt đầu từ một bản kế hoạch chỉn chu, có mục tiêu rõ ràng và lộ trình thực thi chi tiết.
- Hiểu biết về truyền thông và mạng xã hội: Nắm vững cách vận hành của các kênh truyền thông truyền thống và kỹ thuật số.
Kỹ năng mềm (Soft Skills)
- Kỹ năng giao tiếp và thuyết trình: Khả năng truyền đạt ý tưởng một cách rõ ràng, mạch lạc và thuyết phục.
- Kỹ năng xây dựng mối quan hệ (Networking): PR là ngành của các mối quan hệ. Khả năng kết nối và duy trì quan hệ tốt với báo chí, đối tác, đồng nghiệp là chìa khóa thành công.
- Tư duy sáng tạo và giải quyết vấn đề: Luôn tìm ra những góc nhìn mới mẻ để kể câu chuyện thương hiệu và nhanh nhạy xử lý các tình huống phát sinh.
- Sự nhạy bén và khả năng chịu áp lực cao: Ngành PR luôn vận động không ngừng và đôi khi phải đối mặt với khủng hoảng. Bạn cần một “cái đầu lạnh” để giữ bình tĩnh và đưa ra quyết định sáng suốt.
Học Quan hệ công chúng ở đâu? Gợi ý các trường đại học uy tín
Việc lựa chọn một môi trường đào tạo chất lượng là bước đệm vững chắc cho sự nghiệp tương lai. Tại Việt Nam, bạn có thể tham khảo các trường đại học hàng đầu về đào tạo ngành Quan hệ công chúng:
- Khu vực phía Bắc:
- Học viện Báo chí và Tuyên truyền (AJC)
- Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU)
- Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – ĐHQGHN (USSH)
- Khu vực phía Nam:
- Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – ĐHQG-HCM (USSH-HCM)
- Đại học Kinh tế – Tài chính TP.HCM (UEF)
- Đại học Văn Lang (VLU)
- Đại học RMIT Việt Nam
Lời kết
Như vậy, Dtec đã cùng bạn đi qua một hành trình chi tiết để giải đáp thắc mắc học quan hệ công chúng ra làm gì. Rõ ràng, đây không chỉ là một ngành học mà là một lĩnh vực sự nghiệp đa dạng, năng động với tiềm năng phát triển không giới hạn. Từ một chuyên viên PR, chuyên viên tổ chức sự kiện cho đến nhà quản lý khủng hoảng hay chiến lược gia nội dung, bạn có rất nhiều con đường để lựa chọn và khẳng định bản thân.
Quan trọng hơn cả, thành công trong ngành PR không chỉ đến từ tấm bằng đại học mà còn từ sự đam mê, khả năng không ngừng học hỏi, rèn luyện kỹ năng và xây dựng mạng lưới quan hệ ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.
Nếu bạn cảm thấy mình phù hợp và hứng thú với ngành Quan hệ công chúng, đừng ngần ngại bước tới. Hãy bắt đầu xây dựng portfolio cá nhân, tham gia các câu lạc bộ, các cuộc thi và tìm kiếm cơ hội thực tập sớm nhất có thể.
Để khám phá sâu hơn về lộ trình nghề nghiệp và nhận tư vấn 1-1 từ các chuyên gia tại Dtec, hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay! Chúc bạn có những quyết định sáng suốt trên con đường định hướng tương lai của mình.